www.kijwoko.fora.pl

LukaCieWylooka

Dotychczas na forum pojawiały się tylko propozycje decentralizacja kraju. Co myślicie o ustroju federalnym?

W ramach własnej "inwencji" opracowałem poniższy projekt podziału zadań między centrale i regiony, można to traktować jako projekt jednego z rozdziałów przyszłej Konstytucji albo po prostu materiał pomocniczy do dyskusji.

Władze federalne i województwa

§ 1.
Kompetencje, których Konstytucja nie nadaje wyraźnie władzom federalnym przysługują nadal województwom.

§ 2.
Na całym terytorium Rzeczpospolitej przepływ ludzi, towarów, usług i kapitału jest wolny. Podlega tylko tym ograniczeniom, które są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Ograniczenia takie mogą wprowadzane tylko w drodze ustawy federalnej.

§ 3.
1. Jeśli przyjęta przez województwo ustawa rażąca narusza Konstytucję federalną lub wykracza poza właściwy dla województwa zakres ustawodawstwa to Prezydent zawiesza jej obowiązywanie do czasu zbadania jej zgodności z Konstytucją przez Sąd Najwyższy.
2. W sprawach objętych wyłącznym ustawodawstwem federalnym województwa mają prawo do wydawania ustaw wyłącznie za upoważnieniem ustawy federalnej.

§ 4.
Rzeczpospolita i województwa samodzielnie prowadzą swoją gospodarkę budżetową.

§ 5.
1. Nakładanie podatków i innych danin publicznych, z wyłączeniem ceł należy ustawodawstwa województw.
2. Corocznie w drodze ustawy władze federalne ustalają wysokość podatku krajowego, który obciąża województwa proporcjonalnie do wysokości ich przychodów podatkowych.
3. Dochody władz federalnych pochodzą również z wykonywania ich konstytucyjnych kompetencji.

§ 6.
Do zakresu ustawodawstwa federalnego należą:
- sprawy zagraniczne,
- obrona narodowa,
- bezpieczeństwo narodowe,
- ściganie i karanie przestępstw popełnionych przez funkcjonariuszy federalnych jak również tych popełnionych przeciwko Rzeczpospolitej,
- obywatelstwo na szczeblu federalnym, pobyt na terytorium Rzeczpospolitej, migracje i sprawy uchodźców,
- miary i wagi oraz ustalanie czasu,
- statystyka do celów państwowych,
- komunikacja lotnicza i morska,
- sprawy monetarne,
- handel zagraniczny i prawo celne,
- prawo patentowe i ochrona własności intelektualnej,
- bezpieczeństwo surowcowe i energetyczne kraju,
- regulacja rynku finansowego, w tym banków, giełd i ubezpieczeń,
- zarządzanie częstotliwościami radiowymi,
- prawo antymonopolowe,
- popieranie badań naukowych i rozwoju technologicznego,
- zarządzanie mieniem federalnym,
- zasady współpracy Rzeczpospolitej i województw.

§ 7.
Do zakresu ustawodawstwa województw należą:
- prawo karne oraz ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego,
- ustalanie swojego wewnętrznego podziału administracyjnego i zadań jednostek administracyjnych,
- sądownictwo i prokuratura wojewódzka,
- prawo cywilne,
- sprawy gospodarcze,
- regulacja działalności gospodarczej,
- ochrona środowiska i gospodarka terenami,
- sprawy kultury oraz dziedzictwo narodowe i regionalne,
- oświata i wychowanie dzieci,
- szkolnictwo wyższe,
- infrastruktura publiczna, transport drogowy i kolejowy,
- sprawy komunalne i mieszkalnictwo,
- ochrona zdrowia,
- zabezpieczenie społeczne i prawo pracy,
- zarządzanie mieniem wojewódzkim.

§ 8.
1. Każdy obywatel Rzeczpospolitej posiada podwójne obywatelstwo: obywatelstwo województwa i obywatelstwo federalne.
2. Obywatelstwo federalne nabywa się w sposób określony ustawą konstytucyjną. Obywatelstwo województwa nabywa się poprzez osiedlenie się na jego terytorium.
3. Obywatel Rzeczpospolitej przebywając na terytorium województwa innego niż to, którego jest obywatelem, korzysta z wszystkich praw i wolności przysługujących jego mieszkańcom, z wyłączeniem praw wyborczych.

§ 9.
Żadne województwo nie może:
- ogłosić niepodległóści,
- nakładać ceł na towary z innych województw,
- ograniczać możliwości wjazdu lub opuszczenia jego terytorium dla osób przebywających legalnie na terytorium Rzeczpospolitej,
- utrzymywać kontaktów dyplomatycznych z innymi państwami,

§ 10.
1. Rzeczpospolita i województwa udzielają sobie wzajemnie pomocy w razie klęsk naturalnych lub awarii technicznych.
2. Rzeczpospolita i województwa udzielają sobie również pomocy w razie rozruchów lub innych poważnych zaburzeń bezpieczeństwa publicznego.

Co wam się podoba, co byście dopisali albo usunęli?

Aleksy

To jest to co sam napisałem. Nie jest to ustrój federalny, ale od takiego różni go jak widać tylko nazwa:

LukaCieWylooka

Odpowiadam
- Cła - Gdańsk nic nie sprowadza, sprowadzają obywatele. A federalne cła tylko jako odwet, żeby można było negocjować ich wzajemne zniesienie z innymi krajami.
- Składka na federację musi być uzależniona od dochodów (jako % od nich). To zachęca województwa do obniżania podatków. Biedniejsze województwa byłyby według Twojego pomysły obłożone proporcjonalnie większymi podatkami, co ograniczałoby ich rozwój.
- migracje: ja myśle o liberalnym prawie migracyjnym i ten przepis ma ograniczać województwom możliwość populistycznych umizgów do wyborców jak w USA.
- komunikacja i reszta: ja myślałem o małych województwach (np. dawne 49 z skorygowanymi granicami), żeby ludzie patrzyli władzy na ręce i ją w jak najszerszym stopniu kontrolowali - przez referenda i inne instytucje demokracji bezpośredniej znane ze Szwajcarii. Małe województwo nie poradzi sobie ze zwalczaniem wielkich monopoli czy regulacją giełd i banków, bo to są setki mld i są to elementy gospodarki światowej.
Częstotliwości muszą być zarządzane federalnie, bo odrębne przepisy w 49 województwach mogłyby doprowadzić do zakłóceń na pasmach (to samo w komunikacji lotniczej. Komunikacja morska łaczy się mocna z problematyką ceł i handlu zagranicznego
Przy badaniach naukowych myślałem o programie kosmicznym, ale przecież federacja może województwom pozwolić w drodze ustawy na własne ustawodawstwo w tym zakresie.

Aleksy

LukaCieWylooka

No i mój projekt to nie kopia Konstytucji USA. Raczej można powiedzieć, że bardzo inspiruje mnie klasycznie liberalny i ponadczasowy charakter tego dokumentu, w szczególności ścisły podział władz i szerokie wolności obywateli.

Pracuje nad swoim projektem Konstytucji i może już w najbliższym czasie wrzucę go na forum.

Aleksy

Ja już mam i to nawet wystarczająco skrócony, choć monarchistyczny.
PS. To mocno zmodyfikowana wersja tego co było tu już wystawione.

LukaCieWylooka

Nie powinno być żadnych statutów tylko zwykłe niezależne Konstytucje wojewódzkie, z federalną gwarancją rządów prawa i reprezentacji dla obywateli.

Polska powinna zachować jednak jakąś spójność gospodarczą, a nie zbiór 49 gospodarek.

W sumie składkę można regulować dowolnie, bo przy ograniczonych kompetencjach federacji wydatki będą małe i częściowo można je będzie pokryć z wpływów własnych (np. emisja pieniądza proporcjonalnie do wzrostu PKB). A za dodruk bez pokrycia w wzroście PKB kara śmierci.

W niektórych sprawach np. imigracja można przyjąć ustawodawstwo sztywne w postaci trudno zmienialnych ustaw organicznych, to się wpisze do Konstytucji.

Przy prawie antymonopolowym chodzi głównie o zwalczanie zmów cenowych, a nie takie cuda jak teraz. Regulacja sektora finansowego to np. minimalny poziom rezerw w bankach, ograniczenia dla niektórych produktów finansowych i ogólnie zapewnienie stabilności - ale nie zrozum mnie źle, stabilności rynkowej, a nie jakiegoś socjalizmu.

Granice województw powinny być sztywno określone w załączniku do Konstytucji federalnej.

Co do badań naukowych: budżet na nie powinien określać parlament po otwartej dyskusji, lepszej gwarancji niż jawność nie ma. Jeśli obywatele będą świadomi to zaprotestują przeciwko marnotrawieniu pieniądza publicznego.

Aleksy

LukaCieWylooka

Oto mój projekt Konstytucji, "surowy", jeszcze wszystkiego nie przemyślałem i nie porównywałem z innymi konstytucjami:

KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Rozdział I "Rzeczpospolita"

§ 1.
Polska jest Rzeczpospolitą

§ 2.
Rzeczpospolita Polska jest państwem prawnym.

§ 3.
1. Całość władzy publicznej pochodzi od Narodu, który sprawuje ją poprzez przedstawicieli lub, w przypadkach określonych w Konstytucji, bezpośrednio. Nikt nie może sobie uzurpować władzy publicznej.
2. Ogół obywateli Rzeczpospolitej Polskiej stanowi Naród.
3. Obywatelem Rzeczpospolitej Polskiej jest osoba:
1) której oboje rodziców w chwili jej narodzin miało obywatelstwo polskie,
2) która urodziła się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, a przynajmniej jeden z rodziców posiadał wówczas obywatelstwo polskie,
3) której nadano obywatelstwo polskie w drodze urzędowej.

§ 4.
1. Rzeczpospolita Polska jest państwem suwerennym. Ani Naród, ani władza publiczna pod jakimkolwiek pretekstem nie może zrzec się suwerenności na rzecz obcego państwa badź organizacji międzynarodowej.
2. Władze publiczne nie mogą zaciągać kredytów ani emitować obligacji.

§ 5.
Władza federalna podzielona jest na: władzę ustawodawczą sprawowaną przez Sejm i Senat, wykonawczą sprawowaną przez Prezydenta oraz sądowniczą, która należy do Sądu Najwyższego i sądów specjalnych.

§ 6.
Ustrój gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej oparty jest na wolności gospodarczej i własności prywatnej.

§ 7.
Rzeczpospolita Polska jest państwem federalnym.

§ 8.
Kościoły i związki wyznaniowe są oddzielone od państwa. Władze publiczne zachowują neutralność w kwestiach światopoglądowych.

§ 9.
Siły Zbrojne chronią niepodległość, suwerenność i niepodzielność terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Siły Zbrojne podlegają kontroli władz publicznych.

§ 10.
Stolicą Rzeczpospolitej Polskiej jest Warszawa. Barwy i symbole narodowe określa ustawa.

Rozdział II "Prawa obywatelskie"

§ 1.
Wszyscy obywatele posiadają prawo do życia oraz nietykalność cielesną. Za przestępstwo określone ustawodawstwem federalnym i wojewódzkim orzekana i wykonywana jest kara śmierci.

§ 2.
Każdy pełnoletni obywatel obdarzony jest wolnością osobistą.

§ 3.
Pełnoletni obywatele są równi wobec prawa.

§ 4.
1. Własność prywatna, pełna wolność dysponowania swoim majątkiem, wolność działalności gospodarczej i wolność zawierania umów podlegają szczególnej ochronie prawnej.
2. Nikt nie może, wbrew stronom podważyć umowy, ani zmienić jej treści, chyba że stanowi ona czyn zabroniony przez ustawę, wynika z takiego czynu, albo ma go na celu.

§ 6.
1. Gwarantuje się wolność myśli, słowa, poglądów i religii wszystkim obywatelom.
2. Władze publiczne nie może uchwalać ustaw ograniczających swobodę przemawiania, pisania, drukowania i rozpowszechniania dowolnych treści czy obrazów w dowolnej postaci, chyba, że naruszają one konstytucyjne prawa innych osób.
3. Obywatele mają prawo zrzeszać się w organizacje publiczne.

§ 7.
Każdy obywatel może dochodzić przed sądem swoich praw. Komu nie udowodniono przed sądem przestępstwa, jest uważany za niewinnego.

§ 8.
1. Rodzice mają prawo wychowywać dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.
2. Rodzicom prawa rodzicielskie mogą być ograniczone lub odjęte jedynie za zgodą sądu.

§ 9.
1. Żaden akt prawny bądź decyzja administracyjna nie mogą uniemożliwiać obywatelowi korzystania z konstytucyjnych praw.
2. Każde działanie, którego prawo nie zabrania jest dozwolone. Brak decyzji organu publicznego w jakiejkolwiek sprawie oznacza, że obywatel może rozstrzygnąć sprawę według swojego uznania.

§ 10.
Pełnoletni obywatele mają prawo do nabywania, posiadania i noszenia broni.

§ 11.
1. Każde z wymienionych powyżej praw może być ograniczane jedynie w celu ochrony dobra wspólnego i tylko w tym zakresie, w jakim nie ogranicza to istoty praw obywatelskich.
2. Dobrowolne podjęcie służby publicznej może wiązać się z ograniczeniem wolności obywatelskich.

Rozdział III "Parlament"

§ 1.
Władza ustawodawcza przysługuje parlamentowi składającemu się z Sejmu i Senatu.

§ 2.
1. Wybory do Sejmu są równe, powszechne, bezpośrednie i tajne. Odbywają się w jednomandatowych okręgach wyborczych.
2. Senat stanowi przedstawicielstwo władz wojewódzkich we władzach federalnych. Każde województwo reprezentuje jeden senator wybrany przez jego organ ustawodawczy.
3. Kadencja Sejmu trwa 5 lat, a kadencja Senatu 8 lat.
4. O ważności wyborów orzeka Sąd Najwyższy.

§ 3.
1. Wyborca oddaje głos osobiście.
2. Wszystkie głosy są liczone ręcznie pod nadzorem sądów.

§ 4.
Regulaminy izb określą ograniczenia w życiu publicznym, które obciążają posła lub senatora w związku z sprawowaniem mandatu.

§ 5.
Pracami izb kierują Marszałkowie. Tryb pracy izb określają ich regulaminy.

§ 6.
1. Izby obradują na posiedzeniach zwoływanych przez Marszałków.
2. W przypadkach określonych w Konstytucji Marszałek Senatu, na wniosek Prezydenta, Sejmu lub Senatu zwołuje Zgromadzenie Narodowe, czyli wspólne posiedzenie obu izb parlamentu. Tryb pracy Zgromadzenia Narodowego określa ustawa.

§ 7.
Inicjatywa ustawodawcza przysługuje Prezydentowi lub grupie obejmującej co najmniej 1/5 ogólnej liczby senatorów.

§ 8.
Ustawa jest przyjmowana przez Sejm bezwzględną większością głosów. Nie można wnosić poprawek do zgłoszonego projektu ustawy.

§ 9.
Senat uchwala ustawę większością co najmniej 3/5 ogólnej liczby senatorów

§ 10.
1. Uchwaloną przez Senat ustawę Marszałek Senatu przedstawia Prezydentowi do podpisu. Prezydent podpisuje ustawę lub odmawia podpisu, co skutkuje jej odrzuceniem. Podpisaną ustawę Prezydent ogłasza w Dzienniku Ustaw.
2. Ogłoszona ustawa wchodzi w życie z początkiem roku następującego po roku zakończenia kadencji Sejmu, który ją uchwalił, chyba, że ten uchwalił ją większością co najmniej 2/3 ogólnej liczby posłów - w takim przypadku wchodzi ona w życie z początkiem roku następującego po roku jej ogłoszenia przez Prezydenta w Dzienniku Ustaw.
3. Każda ustawa ogłoszona w Dzienniku Ustaw podlega obligatoryjnemu zbadaniu zgodności z Konstytucją przez Sąd Najwyższy.

Rozdział IV "Ustawodawstwo"

§ 1.
1. Obok niniejszej Konstytucji, integralną cześć porządku ustrojowego Rzeczpospolitej Polskiej stanowią również poniższe ustawy konstytucyjne:
- kodeks ustawodawczy,
- ustawa o wolności gospodarczej,
- ustawa o ustroju sądów federalnych,
- ustawa o zakresie i gwarancjach swobód obywatelskich,
- ustawa o Siłach Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej,
- ustawa o stanach nadzwyczajnych,
- ustawa o Radzie Stanu,
- prawo o obywatelstwie,
- prawo wyborcze,
- regulamin Sejmu,
- regulamin Senatu.
2. Powyższe ustawy są stosowane bezpośrednio, nie można wydawać do nich przepisów wykonawczych.
3. Nie można podważyć zgodności ustawy konstytucyjnej z Konstytucją.
4. Zmiana ustawy konstytucyjnej dokonuje się w ten sam sposób co zmiana Konstytucji.

§ 2.
Część federalnego porządku ustrojowego stanowi również orzecznictwo konstytucyjne Sądu Najwyższego.

Rozdział V "Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej"

§ 1.
Władza wykonawcza jest sprawowana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 2.
1. Prezydent jest wybierany na 7-letnią kadencję w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych. W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie uzyskał większości głosów, przeprowadza się ponowne głosowanie spośród dwóch kandydatów, którzy uzyskali największą ilość głosów.
2. O ważności wyborów urzeka Sąd Najwyższy.
3. Ponowny wybór tej samej osoby na stanowisko Prezydenta jest niedopuszczalny.

§ 3.
W przypadku śmierci Prezydenta, choroby uniemożliwiającej sprawowanie funkcji Prezydenta, pozbawienia urzędu lub zrzeczenia się go, Sejm i Senat zbierają się niezwłocznie na posiedzenie i dokonują wyboru Prezydenta. Wybrany w ten sposób Prezydent sprawuje swój urząd do końca przerwanej kadencji poprzedniego Prezydenta. Do czasu wybrania nowego Prezydenta urząd ten sprawuje Marszałek Senatu.

§ 4.
1. Prezydent jako najwyższy organ władzy wykonawczej:
- powołuje i odwołuje ministrów;
- wydaje rozporządzenia wykonawcze w zakresie określonym przez ustawę;
- kieruje do Sądu Najwyższego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją aktu prawnego;
- jest najwyższym zwierzchnikiem administracji federalnej.
2. Rozporządzenie wykonawcze Prezydenta jest wydawane w celu wykonania ustawy na podstawie której zostało wydane. Nie może być z nią sprzeczne i nie może tworzyć regulacji w tej ustawie niezawartych.

§ 5.
W zakresie sprawowania polityki zagranicznej Prezydent:
- powołuje i odwołuje ambasadorów i przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej,
- przyjmuje listy uwierzytelniające obcych ambasadorów,
- negocjuje i zawiera umowy międzynarodowe,
- wypowiada wojnę i decyduje o użyciu Sił Zbrojnych poza granicami kraju, co wymaga wcześniejszej zgody Senatu wyrażoną większością głosów, chyba, żę sytuacja nie cierpi zwłoki, w takim przypadku Senat może wyrazić zgodę post factum.

§ 6.
1. Prezydent nadaje ordery i odznaczenia.
2. Prezydent może skierować orędzie do Sejmu lub Senatu.

§ 7.
Prezydentowi przysługuje wyłączna inicjatywa ustawodawcza w zakresie ratyfikacji badź wypowiedzenia umowy międzynarodowej.

§ 8.
Prezydent jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych. W czasie wojny bezpośrednie zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi sprawuje Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych, który jest powoływany i odwoływany przez Prezydenta.

§ 9.
1. W wypadku bezpośredniego, wewnętrznego lub zewnętrznego zagrożenia Rzeczypospolitej Polskiej Prezydent ogłasza stan wojenny.
2. W czasie stanu wojennego nie mogą odbywać się wybory i referenda. Prawa i wolności obywateli mogą być ograniczane w zakresie określonym przez ustawę.

§ 10.
Prezydent za przestępstwa związane z sprawowaniem urzędu może zostać odwołany i postawiony w stan oskarżenia przed Sądem Najwyższym przez Zgromadzenie Narodowe większością 2/3 głosów, na wniosek Sejmu lub Senatu.

Rozdział IV

§ 1.
1. Rada Stanu jest organem władzy publicznej powołanym do nadzorowania jakości i celowości ustawodawstwa.
2. Organizację Rady Stanu określa ustawa.

§ 2.
1. Rada Stanu składa się z 11 radców, wybranych dożywotnio i pojedynczo przez Zgromadzenie Narodowe za zgodą Prezydenta.
2. Kandydat na radcę musi wyróżniać się nieskazitelną opinią oraz wybitną znajomością prawa.

§ 3.
Jeśli w opinii Rady Stanu ogłoszona ustawa jest niekonstytucyjna lub niecelowa, to Rada może odrzucić ją bezwzględną większością głosów.

Rozdział V

§ 1.
Federalną władzę sądowniczą sprawują Sąd Najwyższy oraz sądy specjalne. Ustrój sądów fedralnych oraz i tryb postępowania przed tymi sądami określa ustawa.

§ 2.
1. Orgamizacje i tryb postępowania przed sądami wojewódzkimi określa ustawodawstwo wojewódzkie.
2. Sędziowie fedralni i wojewódzccy są niezawiśli i podlegają jedynie Konstytucji oraz wiążącego ich ustawodawstwu federalnemu i wojewódzkiemu.

§ 3.
Sędziowie federalni są powoływani przez Prezydenta, za zgodą Senatu, na czas nieoznaczony.

§ 4.
Sędzia federalny może zostać pozbawiony urzędu jedynie w trybie i warunkach określonych w ustawie.

§ 5.
1. Sąd Najwyższy kontroluje zgodność aktów prawnych z Konstytucją oraz zgodność aktów prawnych niższego rzędu z aktami prawnymi wyższego rzędu. Dokonuje również oficjalnej wykładni obowiązującego prawa.
2. Sąd Najwyższy sprawuje kontrolę nad działalnością sądów wojewódzkich i federalnych sądów specjalnych w zakresie orzekania.
3. Tryb i organizację pracy Sądu Najwyższego określa ustawa.
4. Decyzje Sądu Najwyższego są ostateczne.

§ 6.
1. Wszystkie organy publiczne działają pod nadzorem sądów. Na żądanie sądu organ publiczny ma obowiązek natychmiast przerwać działanie uznane za niezgodne z prawem.
2. Obywatel może zostać pozbawiony wolności jedynie za wcześniejszą zgodą sądu. Przeszukanie mieszkania, rewizja osobista lub kontrola korespondecji jest możliwa jedynie za wcześniejszą zgodą sądu.
3. Każdemu zatrzymanemu w ciągu 24 godzin od aresztowania powinien być przedstawiony akt oskarżenia. Proces powinien rozpocząć się niezwłocznie.
4. O tym, czy w czasie postępowania sądowego oskarżony będzie pozbawiony wolności decyduje sąd.

Rozdział VI "Federalizm"

§ 1.
1. Kompetencje, których Konstytucja nie nadaje wyraźnie władzom federalnym przysługują nadal województwom.
2. Województwa samodzielnie określają swój ustrój wewnętrzny, przy czym musi on być zgodny z zasadą rządów prawa i musi zapewniać obywatelom województwa przedstawicielstwo w jego władzach.

§ 2.
Na całym terytorium Rzeczpospolitej przepływ ludzi, towarów, usług i kapitału jest wolny. Podlega tylko tym ograniczeniom, które są niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Ograniczenia takie mogą wprowadzane tylko w drodze ustawy federalnej.

§ 3.
1. Jeśli przyjęta przez województwo ustawa rażąca narusza Konstytucję federalną lub wykracza poza właściwy dla województwa zakres ustawodawstwa to Prezydent zawiesza jej obowiązywanie do czasu zbadania jej zgodności z Konstytucją przez Sąd Najwyższy.
2. W sprawach objętych wyłącznym ustawodawstwem federalnym województwa mają prawo do wydawania ustaw wyłącznie za upoważnieniem ustawy federalnej.

§ 4.
Rzeczpospolita i województwa samodzielnie prowadzą swoją gospodarkę budżetową.

§ 5.
1. Nakładanie podatków i innych danin publicznych, z wyłączeniem ceł należy ustawodawstwa województw.
2. Corocznie w drodze ustawy władze federalne ustalają wysokość podatku krajowego, który obciąża województwa proporcjonalnie do wysokości ich przychodów podatkowych.
3. Dochody władz federalnych pochodzą również z wykonywania ich konstytucyjnych kompetencji.

§ 6.
Do zakresu ustawodawstwa federalnego należą:
- sprawy zagraniczne,
- obrona narodowa,
- bezpieczeństwo narodowe,
- ściganie i karanie przestępstw popełnionych przez funkcjonariuszy federalnych jak również tych popełnionych przeciwko Rzeczpospolitej,
- obywatelstwo na szczeblu federalnym, pobyt na terytorium Rzeczpospolitej, migracje i sprawy uchodźców,
- miary i wagi oraz ustalanie czasu,
- statystyka do celów państwowych,
- komunikacja lotnicza i morska,
- sprawy monetarne,
- handel zagraniczny i prawo celne,
- prawo patentowe i ochrona własności intelektualnej,
- bezpieczeństwo surowcowe i energetyczne kraju,
- regulacja rynku finansowego, w tym banków, giełd i ubezpieczeń,
- zarządzanie częstotliwościami radiowymi,
- prawo antymonopolowe,
- popieranie badań naukowych i rozwoju technologicznego,
- zarządzanie mieniem federalnym,
- zasady współpracy Rzeczpospolitej i województw.

§ 7.
Do zakresu ustawodawstwa województw należą:
- prawo karne oraz ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego,
- ustalanie swojego wewnętrznego podziału administracyjnego i zadań jednostek administracyjnych,
- sądownictwo i prokuratura wojewódzka,
- prawo cywilne,
- sprawy gospodarcze,
- regulacja działalności gospodarczej,
- ochrona środowiska i gospodarka terenami,
- sprawy kultury oraz dziedzictwo narodowe i regionalne,
- oświata i wychowanie dzieci,
- szkolnictwo wyższe,
- infrastruktura publiczna, transport drogowy i kolejowy,
- sprawy komunalne i mieszkalnictwo,
- ochrona zdrowia,
- zabezpieczenie społeczne i prawo pracy,
- zarządzanie mieniem wojewódzkim.

§ 8.
1. Każdy obywatel Rzeczpospolitej posiada podwójne obywatelstwo: obywatelstwo województwa i obywatelstwo federalne.
2. Obywatelstwo federalne nabywa się w sposób określony ustawą konstytucyjną. Obywatelstwo województwa nabywa się poprzez osiedlenie się na jego terytorium.
3. Obywatel Rzeczpospolitej przebywając na terytorium województwa innego niż to, którego jest obywatelem, korzysta z wszystkich praw i wolności przysługujących jego mieszkańcom, z wyłączeniem praw wyborczych.

§ 9.
Żadne województwo nie może:
- ogłosić niepodległóści,
- nakładać ceł na towary z innych województw,
- ograniczać możliwości wjazdu lub opuszczenia jego terytorium dla osób przebywających legalnie na terytorium Rzeczpospolitej,
- utrzymywać kontaktów dyplomatycznych z innymi państwami.

§ 10.
1. Rzeczpospolita i województwa udzielają sobie wzajemnie pomocy w razie klęsk naturalnych lub awarii technicznych.
2. Rzeczpospolita i województwa udzielają sobie również pomocy w razie rozruchów lub innych poważnych zaburzeń bezpieczeństwa publicznego.

Rozdział VII

§ 1.
1. Zmiana konstytucji może być dokonana w drodze ustawy uchwalonej z inicjatywy Senatu.
2. Aby propozycja zmiany Konstytucji stała się projektem ustawy, obie Izby muszą uchwalić ją większością 3/4 głosów.
3. Projekt uchwalony w trybie określonym w ust. 2 Marszałek Sejmu przekazuje Prezydentowi. Prezydent podpisuje go lub odmawia złożenia podpisu, co skutkuje odrzuceniem projektu.
4. Jeśli Prezydent podpisał projekt zmiany Konstytucji, to kolejne wybory do Sejmu połączone będą z referendum konstytucyjnym.
5. Jeśli za zmianą Konstytucji opowiedziała się większość 3/5 głosujących, to Prezydent ogłasza tak uchwaloną ustawę w Dzienniku Ustaw.

Jeśli znajdziesz jakieś nieścisłości - to pewnie dlatego, że ten projekt już dość dawno napisałem i nie miał wtedy jeszcze charakteru federalnego, mogłem jeszcze wszystkiego nie wyłapać.

Aleksy

Wielki Bracie, zrób z postu powyżej temat "Luka: Projekt Konstytucji".

EDIT: Luka, tak tylko zastrzegam, żebyś nie uznawał, że jak krytykuję to co piszesz to robię to na zasadzie "obalę wszystkie jego postulaty", tylko po prostu chodzi o to, że wiele z tego nie musi być w Konstytucji, co nie znaczy, że jest złe Very Happy

LukaCieWylooka

Ok, ale to jeszcze niedopracowane jest

Aleksy

To jak z dyskusją o federalizmie?

Aleksy

To właściwie a nazwa miała być dla tego co teraz nazywa się "Mój projekt Konstytucji".

Thorvoy

Sądzę, że dopóki jest w fazie projektu, konstytucja Luki powinna znajdować się w niniejszym dziale jako pierwszy wpis (wystarczy go przeedytować, wkleić treść k.). Wtedy będzie łatwo ją znaleźć i w kolejnych komentarzach debatować nad zmianami.

Aleksy

To przemianujcie któryś ten temat ponownie na "Ustrój federalny w Polsce".

PS> Jak skonstruować zapis dający wyższość naszym podmiotom nad obcymi? tzn. nasze mogą kupić ziemię, a ich nie. A także czy zasada równości da się pogodzić z np. rasistowską polityką imigracyjną i obywatelską? Np. chcemy wpuścić Niemców, ale niezbyt nam się widzi wpuszczanie Turków niemieckich.